60. rocznica wystosowania Listu Biskupów polskich do Biskupów niemieckich – relacja z uroczystości
18 listopada 2025
fot. Radio Rodzina
We Wrocławiu trwają obchody 60. rocznicy wystosowania orędzia biskupów polskich do biskupów niemieckich. – Było wizjonerskie i wyprzedziło swoje czasy – tak o orędziu mówił abp Józef Kupny, metropolita wrocławski i zastępca przewodniczącego Konferencji Episkopatu Polski.
W 1965 r. polscy biskupi wystosowali do biskupów niemieckich orędzie. Dokument napisał ówczesny arcybiskup wrocławski Bolesław Kominek. List zawierał słowa: „Przebaczamy i prosimy o przebaczenie”. Abp Kupny podkreślił, że list autorstwa kardynała Kominka, jak i odpowiedź niemieckich biskupów, były dokumentami przełomowymi. Hierarcha wyraził wiarę, że orędzie nadal będzie oddziaływać, nie tylko na Polskę i Niemcy, ale na całą Europę
Bp Georg Bätzing, przewodniczący Konferencji Episkopatu Niemiec, dodał, że Polska i Niemcy potrzebują siebie nawzajem. Jego zdaniem jest to konieczne, dla budowy Europy, „która ma być dla nas wszystkich gwarantem bezpieczeństwa i pokoju, wolności i sprawiedliwości społecznej”. „W ciągu ostatnich czterech lat Polska i Niemcy stały blisko siebie, wspierając Ukraińców i w walce obronnej, świadcząc pomoc humanitarną i wzmacniając stabilność kontynentu. Kościół w Polsce i Kościół w Niemczech są również tak samo potrzebne. Gdy bowiem przemawia jednym głosem, potrafi wnosić do debat wymiar etyczny, który oparty jest na Ewangelii. Skuteczność naszych wysiłków zależy również od naszej współpracy i jedności naszego świadectwa” – zaznaczył niemiecki hierarcha.
Przewodniczący Konferencji Episkopatu Polski abp Tadeusz Wojda przypominał, że list biskupów polskich powstawał w kontekście Soboru Watykańskiego II. „Duchowe znaczenie słów przebaczamy i prosimy o przebaczenie, miało w sobie całą głębię chrześcijańskiej duchowości. Dotykało prawdy o grzechu, który rani relacje międzyludzkie i międzynarodowe” – wskazał.
„Kościół obu narodów miał odwagę mówić językiem Ewangelii, nie polityki. Miał odwagę wskazać, że pojednanie jest możliwe, ponieważ Bóg jest większy niż nasze lęki, a Duch Święty przekracza granice i mury” – powiedział arcybiskup Wojda.
W dniach 18-19 listopada w stolicy Dolnego Śląska trwają obchody, w których biorą udział członkowie episkopatów Polski i Niemiec, Nuncjusz Apostolski w Polsce oraz przedstawiciele władz obu państw, których dotyczyło orędzie pojednania.
Uroczyste obchody odbyły się pod pomnikiem kard. Bolesława Kominka na Wyspie Piasek. Następnie w archikatedrze wrocławskiej pw. św. Jana Chrzciciela została odprawiona Msza Święta z udziałem polskich i niemieckich biskupów oraz wiernych. Na zakończenie Eucharystii przewodniczący polskiego i niemieckiego episkopatu podpisali <<wspólne oświadczenie>>.
Wydarzeniu towarzyszy otwarcie stałej wystawy „Pojednanie dla Europy” w Muzeum Archidiecezjalnym przy pl. Katedralnym 16. Popołudniu w kościele NMP na Piasku rozpocznie się modlitwa ekumeniczna ze śpiewami z Taizé z udziałem chrześcijan różnych wyznań. Natomiast zwieńczeniem całego dnia będzie wieczorny koncert „Wrocław dla pojednania” w Narodowym Forum Muzyki, poświęcony historii stosunków polsko-niemieckich wpisanych w dzieje Wrocławia. 19 listopada, odbędzie się międzynarodowa konferencja naukowa na Papieskim Wydziale Teologicznym pt. „60. rocznica Orędzia biskupów polskich do biskupów niemieckich” z udziałem m.in. prof. Normana Daviesa.
POSŁUCHAJ:
Metropolita Wrocławski, zastępca przewodniczącego KEP, abp Józef Kupny
Goście uroczystości pod pomnikiem kard. Kominka
Znaczenie listu i idei pojednania z perspektywy niemieckiej
Dyrektor Ośrodka Pamięć i Przyszłość o wystawie we Wrocławiu














