Nasze szkoły
23 października 2025
Dr Katarzyna Pawlak-Weiss
Początki powojennego polskiego szkolnictwa na Dolnym Śląsku wiążą się często z inicjatywami o charakterze oddolnym. O rozwoju szkół po 1945 r. opowiemy w dzisiejszym odcinku audycji „Jesteśmy stąd, czyli 80 lat powojennego Wrocławia”.
Tworzenie placówek oświatowych na Dolnym Śląsku w pierwszym powojennym roku szkolnym było najczęściej inicjatywą nauczycieli, lokalnej społeczności. Do pracy przy organizowaniu szkół kierownicy placówek i nauczyciele angażowali rodziców oraz dzieci. Często budynki odgruzowywano, malowano, meblowano. Pedagodzy brali na siebie trud zorganizowania podstawowych przyborów szkolnych czy podręczników.
Pierwsza szkoła podstawowa powstała na Dolnym Śląsku 20 kwietnia 1945 roku we wsi Pawłów k. Trzebnicy. Zorganizowała ją nauczycielka Anna Dawidowicz, wywieziona w okresie II wojny światowej do obozu pracy w Rzeszy. Do końca lipca w trzech klasach uczyło się trzydzieścioro dzieci.
Lata 1945-46 były okresem dynamicznego rozwoju dolnośląskiego szkolnictwa. To zasługa także Wydziału Oświaty i wrocławskiego kuratora oświaty, Jana Dębskiego, który traktował tworzenie szkół jako misję jak i ogromną odpowiedzialność. Jemu poświęcono tablicę odsłoniętą niedawno w Dolnośląskim Ośrodku Doskonalenia Nauczycieli we Wrocławiu.
Zapraszamy do obejrzenia wystawy pt. „Początki dolnośląskiej edukacji 1945-1947” w siedzibie DODN przy ul. Trzebnickiej we Wrocławiu (parter). Przedstawia ona informacje, fotografie, dokumenty opracowane przez historyków i uwzględnia placówki oświatowe na Dolnym Śląsku – również w Oleśnicy, Oławie, Szczawnie-Zdroju, Bystrzycy Kłodzkiej etc. Natomiast w CH Zajezdnia przy ul. Grabiszyńskiej we Wrocławiu (fragment wystawy stałej) można zwiedzić klasę, która gromadzi pamiątki z tamtego okresu.
Gośćmi programu są dr Katarzyna Pawlak-Weiss, historyk, dyrektor Dolnośląskiego Ośrodka Doskonalenia Nauczycieli oraz Adam Pacześniak, historyk, rzecznik Centrum Historii Zajezdnia we Wrocławiu.
Posłuchaj:
Cz. 1.
Cz. 2.
Cz. 3.
Cz. 4.





Fot. DD Radio Rodzina