Wrocław może pochwalić się prawdziwymi architektonicznymi perełkami – wśród nich trzy wyjątkowe zabytkowe szkoły ponadpodstawowe, które przeszły modernizacje: IV Liceum Ogólnokształcące im. Stefana Żeromskiego przy ul. Świstackiego, Zespół Szkół Zawodowych nr 5 przy ul. Dawida oraz Zespół Szkół Ekonomiczno-Administracyjnych przy ul. Worcella. Każdy z tych obiektów jest świadectwem historii miasta, a dziś, dzięki inwestycjom, odzyskał dawny blask, łącząc zabytkowy charakter z nowoczesnością.

Dlaczego te budynki są wyjątkowe?

IV LO przy ul. Świstackiego: Budynek powstał w latach 1909-1910 według projektu Maxa Berga (elewacja) i Fritza Behrendta (opracowanie projektu) dla przedwojennej szkoły żeńskiej. Berg jest postacią kluczową dla architektury Wrocławia — znany m.in. z projektu Hala Stulecia — co czyni budynek liceum nie tylko obiektem edukacyjnym, lecz także fragmentem dziedzictwa modernizmu miasta.

ZSZ nr 5 przy ul. Dawida: Zespół budynków szkolnych został wzniesiony w latach 1901-1903 (I etap) i 1907-1909 (II etap) jako „Szkoły Ludowe” na terenie dawnych „Pól Stawowych”. Autorem był m.in. Richard Plüddemann oraz Karl Klimm. Budynek posiada wyjątkowość stylistyczną – kremowa cegła (zamiast czerwonej) i renesansowe detale – co wyróżnia go wśród innych placówek edukacyjnych z epoki. Obiekt jest wpisany do rejestru zabytków.

ZSE-A przy ul. Worcella: Główny gmach powstawał w latach 1865-1868 według projektu miejskiego architekta Carla Johanna Christiana Zimmermanna; późniejsze rozbudowy nastąpiły w latach 1912 i 1927. Obiekt zlokalizowany jest na terenie historycznego układu urbanistycznego Przedmieścia Oławskiego, objętego ochroną konserwatorską. Wpisanie do Gminnej Ewidencji Zabytków potwierdza jego wartość historyczną i kulturową.
Całkowity koszt inwestycji wyniósł około 14,5 mln zł, z czego 7,5 mln zł pochodziło z dofinansowania z FEDŚ 2021-2027.

Prace (w zależności od placówki) obejmowały m.in.:
·        modernizację elewacji, ocieplenie ścian i stropów, wymianę okien i drzwi,
·        odnowienie sal gimnastycznych i przestrzeni dydaktycznych,
·        instalację nowoczesnej wentylacji i zabezpieczeń przeciwwilgociowych,
·        przywrócenie historycznych detali zgodnie z zaleceniami konserwatora zabytków.

– To szkoły z duszą, miejsca, które pamiętają pokolenia wrocławian – uczniów, nauczycieli i rodziców. Każdy zakątek tych budynków ma swoją historię. Teraz, dzięki modernizacji, odzyskały dawny blask i jednocześnie stały się nowoczesnymi, wygodnymi przestrzeniami, które będą służyć kolejnym pokoleniom – mówi Jacek Sutryk, prezydent Wrocławia. – Remont zabytków to zawsze ogromne wyzwanie – wymaga precyzji, cierpliwości i dużych nakładów. To inwestycja nie tylko w mury, ale przede wszystkim w ludzi i w przyszłość miasta.

Modernizacje placówek przy ul. Dawida, ul. Worcella i ul. Świstackiego to przykład połączenia szacunku do tradycji z inwestycją w przyszłość.
– Dzięki nowym instalacjom i ociepleniu budynki są bardziej ekologiczne, tańsze w utrzymaniu i wygodniejsze dla uczniów i nauczycieli – podkreśla Jolanta Wnęk, dyrektorka Zarządu Inwestycji Miejskich. – Przy czym zadbaliśmy o to, by nowoczesność nie zdominowała ich zabytkowego charakteru – dodaje.

Zespół Szkół Ekonomiczno-Administracyjnych przy ul. Worcella
Budynek B Zespołu Szkół Ekonomiczno-Administracyjnych zyskał nową elewację, przeprowadzono jego termomodernizację, a – co szczególnie cieszy uczniów – całkowicie odnowiono salę gimnastyczną. Obiekt został docieplony, wyposażony w nowe okna oraz izolacje akustyczne.
– Sala gimnastyczna prezentuje się znakomicie i doskonale spełnia swoją funkcję podczas zajęć. Udało nam się połączyć nowoczesność z historycznym charakterem miejsca. Drewniane krokwie i zachowane detale architektoniczne tworzą wyjątkową atmosferę, która robi ogromne wrażenie – mówi Marlena Bujok-Bercz, dyrektorka szkoły.
Główny gmach, zaprojektowany przez Carla Johanna Zimmermanna, wzniesiono w latach 60 XIX wieku, od 1872 mieściło się w nim Gimnazjum św. Jana. Sala gimnastyczna powstała w 1890 roku, a budynek B – w 1912. W latach 1968–1971 nadbudowano czwartą kondygnację budynku głównego, likwidując gzyms okapowy na elewacji frontowej.

Zespół Szkół Zawodowych nr 5 przy ul. Dawida
Nowe życie zyskał również budynek Zespołu Szkół Zawodowych nr 5. Przebudowano blok sportowy, wykonano termomodernizację i odnowiono elewację. Sala gimnastyczna – jasna i przestronna – stała się prawdziwą wizytówką szkoły.
– Ta sala jest naszą prawdziwą dumą – mówi Wiesław Filipiak, dyrektor ZSZ nr 5. – Zachowała swój niepowtarzalny charakter, a jednocześnie wygląda jak nowa. Uczniowie chętnie tu ćwiczą, czując wyjątkową atmosferę tego miejsca. Cały budynek zyskał nowy blask i prezentuje się znakomicie.
Zespół budynków dawnej Szkoły Publicznej przy ul. J. W. Dawida powstał ok. 1903 roku, w czasie intensywnego rozwoju szkolnictwa we Wrocławiu. Kompleks tworzą: główny budynek dydaktyczny oraz sala gimnastyczna z częścią administracyjną.
Autorem projektu był Richard Klimm, współpracujący z architektem miejskim Richardem Plüddemannem. W odróżnieniu od popularnego wówczas stylu neogotyckiego, Klimm sięgnął po formy renesansowe, nadając obiektowi indywidualny charakter. Sala gimnastyczna, połączona z budynkiem administracyjnym pierwotnie pełniła funkcję domu mieszkalnego.

IV Liceum Ogólnokształcące przy ul. Świstackiego
Jako ostatni zakończył się remont w zabytkowym gmachu IV Liceum Ogólnokształcącego. W ramach prac wymieniono okna i parapety, zabezpieczono konstrukcję budynku, wykonano izolacje przeciwwilgociowe i odnowiono elewację. Efekt? Klasyczna architektura w nowoczesnej odsłonie.
– Ten remont był nam naprawdę potrzebny – mówi Małgorzata Górny, dyrektorka IV LO. – Budynek zyskał zupełnie nowe oblicze. Teraz jest nie tylko piękny i nowoczesny, ale przede wszystkim bardziej komfortowy dla uczniów i nauczycieli. To ważny krok w stronę stworzenia przyjaznej przestrzeni do nauki.
Gmach liceum powstał na początku XX wieku według koncepcji Maxa Berga, dopracowanej przez Fritza Behrendta. Zbudowano go w technologii żelbetowej, z charakterystycznymi gładkimi pasami betonowymi zamiast ozdobnych detali na elewacji.
– Prace prowadzono zgodnie ze wskazaniami konserwatora, tak aby przywrócić obiektowi jego historyczny wygląd, zachowując w jak największym stopniu oryginalny wystrój elewacji. Usunięto stare powłoki malarskie i zabrudzenia, a powierzchnię oczyszczono przy użyciu nowoczesnych technik laserowych, co pozwoliło odsłonić oryginalną fakturę betonu. Dzięki temu elewacja odzyskała swój autentyczny, historyczny charakter – podkreśla Dorota Wandrychowska, koordynatorka prac konserwatorskich.

Modernizacje zostały przeprowadzone w ramach projektu unijnego „Modernizacja energetyczna wybranych zabytkowych budynków oświatowych w Gminie Wrocław”. To doskonały przykład, że troska o zabytki to równocześnie inwestycja w edukację, kulturę i przyszłość miasta – miliony złotych zostały przeznaczone na zachowanie wyjątkowego charakteru tych miejsc, aby mogły służyć kolejnym pokoleniom.

Inf. prasowa UM Wrocławia