Wydarzenie 45. rocznicy powstania dolnośląskiej Solidarności
23 sierpnia 2025
Foto: Centrum Historii Zajezdnia
W dniach 22-24 sierpnia we Wrocławiu odbędą się obchody związane z 45. rocznicą powstania NSZZ „Solidarność”. Msza Św., złożenie kwiatów, nadanie imienia Piotra Bednarza tramwajowi MPK Wrocław, wernisaż wystawy i koncert Leszka Możdżera & The Cinematic Orchestra. Bądźmy w tych dniach razem!
Nadanie imienia Piotra Bednarza tramwajowi MPK
Wrocław, pl. Teatralny (przystanek Opera), piątek 22 VIII, godz. 12:00 (wstęp wolny)
Piotr Bednarz (1948–2009) był wrocławskim opozycjonistą, jednym z przywódców legalnej, a później podziemnej „Solidarności”, pracownikiem wrocławskiego Dolmelu (od 1968 r.). W sierpniu 1980 r. reprezentował załogę swojego zakładu pracy we wrocławskim Międzyzakładowym Komitecie Strajkowym. Wkrótce został wiceprzewodniczącym dolnośląskiego Zarządu Regionu NSZZ „Solidarność” i delegatem na I Krajowy Zjazd Delegatów NSZZ „Solidarność” w Gdańsku.
Na początku grudnia 1981 roku uczestniczył w akcji ukrycia 80 mln zł związkowych funduszy. Po wprowadzeniu stanu wojennego uniknął internowania i włączył się aktywnie w organizowanie strajków oraz demonstracji, a po aresztowaniu Władysława Frasyniuka kierując Regionalnym Komitetem Strajkowym po. Aresztowany w listopadzie 1982 r., został skazany na 4 lata pozbawienia wolności. Komunistyczna Służba Bezpieczeństwa bezskutecznie próbowała wymusić na nim ujawnienie informacji o ukrytych związkowych pieniądzach. Po uwolnieniu w 1984 roku kontynuował działalność w „Solidarności”. Po roku 1989 był wiceprzewodniczącym dolnośląskiego Zarządu Regionu. W 2006 r. odznaczony został Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski. Zmarł w 2009 roku, został pochowany na Cmentarzu Grabiszyńskim we Wrocławiu. Po wydarzeniu nastąpi przejazd tym tramwajem do Centrum Historii Zajezdnia na spotkanie autorskie z Januszem Wolniakiem.
Spotkanie z Januszem Wolniakiem, autorem książki o symbolach dolnośląskiej „Solidarności”
Centrum Historii Zajezdnia, Wrocław, ul. Grabiszyńska 184, piątek 22 VIII, godz. 13:00 (wstęp wolny). Wydarzenie odbędzie się bezpośrednio po przyjeździe tramwaju im. Piotra Bednarza. Centrum Historii Zajezdnia oraz Region Dolny Śląsk NSZZ „Solidarność” zapraszają na spotkanie z Januszem Wolniakiem, autorem książki „Symbole dolnośląskiej »Solidarności« w 45-lecie Związku”. Wrocław i Dolny Śląsk
odegrały w tej historii rolę szczególną – to tutaj, w sierpniu 1980 roku, rozpoczął się strajk w zajezdni autobusowej przy ul. Grabiszyńskiej, który stał się symbolem rodzącego się ducha wspólnoty i obywatelskiej odwagi. Książka Janusza Wolniaka to autorski wybór tekstów i fotografii, które tworzą
poruszającą opowieść o ludziach i wartościach, jakie przez 45 lat kształtowały dolnośląską „Solidarność”. W 42 rozdziałach autor przedstawia zarówno wydarzenia historyczne, jak i współczesne działania organizacji związkowych – w zakładach pracy, w edukacji, w działalności społecznej. Dla uczestników
wydarzenia wydawnictwo będzie dostępne bezpłatnie! Rozmowę z autorem poprowadzi dr Kamil Borecki z Centrum Historii Zajezdnia.
Koncert „Tu zaczyna się Wrocław”
Hala Stulecia, Wrocław, ul. Wystawowa 1, sobota 23 sierpnia, godz. 19:00 (wydarzenie biletowane).
23 sierpnia we wrocławskiej Hali Stulecia na jedynym koncercie w Polsce wystąpi The Cinematic Orchestra. Brytyjczycy, którzy niedawno wyszli ze studia nagraniowego zaprezentują fragmenty materiału z nadchodzącej płyty! To będzie prawdziwa uczta dla melomanów – koncert we Wrocławiu to powrót The
Cinematic Orchestra do Polski po 6 latach nieobecności, a występ Leszka Możdżera, jednego z najbardziej cenionych polskich pianistów, zawsze jest wydarzeniem.
Uroczystości rocznicowe w niedzielę 24 sierpnia
Godz. 10:00 – Złożenie kwiatów na grobach działaczy „Solidarności” (Wrocław,
cmentarz, ul. Grabiszyńska 333)
Godz. 12:00 – Msza św. w kościele św. Klemensa Dworzaka (Wrocław, al. Pracy 26)
Godz. 13:30 – Uroczystości przed tablicą „Solidarności” oraz złożenie kwiatów (Wrocław, ul. Grabiszyńska 184)
Godz. 14:30 – Wernisaż wystawy „Różne oblicza solidarności w obiektywie Wiesława Dębickiego” (Centrum Historii Zajezdnia, Wrocław, ul. Grabiszyńska 184)
To podczas strajku w sierpniu 1980 roku tworzyła się wrocławska tożsamość. W zajezdni autobusowej nr VII wrocławskiego MPK powstał Międzyzakładowy Komitet Strajkowy, a strajkujący poczuli, że coś od nich zależy, że mają wpływ na szarą PRL-owską rzeczywistość, że są wreszcie u siebie. Zarząd Regionu Dolny Śląsk NSZZ „Solidarność” oraz Centrum Historii Zajezdnia wraz z pozostałymi instytucjami organizującymi obchody zapraszają do wspólnego świętowania i spotkania w miejscu, w którym rodziła się wrocławska
„Solidarność”, czyli w Centrum Historii Zajezdnia. Stąd strajk rozlał się na cały Wrocław i zapoczątkował wrocławską drogę do wolności.
Wystawa prezentuje społeczne fundamenty buntu Sierpnia ’80 – codzienną, ludzką solidarność, która wykraczała poza mury zakładów pracy. W serii czarno-białych fotografii Wiesław Dębicki dokumentuje gesty wsparcia, współodpowiedzialności i jedności różnych grup społecznych wobec strajkujących robotników. Ekspozycja podzielona jest na tematyczne wątki, które ukazują mniej oczywiste aspekty solidarności, a towarzyszące im teksty ograniczono do minimum, aby to obrazy mówiły najwięcej – jako autentyczne zapisy tamtej rzeczywistości.
Wernisaż wystawy w niedzielę 24 sierpnia będzie połączony z obchodami 45. rocznicy powstania dolnośląskiej „Solidarności”. Bądźmy w tym dniu razem!
Posłuchaj: