Ważnym ośrodkiem prowadzącym badania nad Słońcem we Wrocławiu, w Polsce, ale też i na świecie jest Centrum Badań Kosmicznych Polskiej Akademii Nauk. Jest to największy ośrodek heliofizyczny w ogóle. Natomiast Wrocław jest liczącą się nie tylko w kraju jednostką badawczą. Mało kto wie, że to właśnie stąd pochodzi instrument badawczy, który jako pierwszy polski eksperyment kosmiczny trafił na orbitę – zaprojektowany i zbudowany w CBK PAN, stał się pionierskim osiągnięciem polskiej eksploracji kosmosu.

To właśnie we Wrocławiu zaczęła się polska przygoda z kosmosem. W roku 1970 został wystrzelony pierwszy polski eksperyment kosmiczny. O szczegółach mówi dr Marek Stęślicki – heliofizyk z Centrum Badań Kosmicznych Polskiej Akademii Nauk.

Porównywanie zdjęć wykonanych przez różne filtry pozwoliło na ocenienie temperatury źródeł emisji promieniowania rentgenowskiego na Słońcu.

Przeprowadzony w 1970 roku eksperyment był tzw. eksperymentem rakietowym.

Spektroheliograf stworzony przez wrocławskie Centrum Badań Kosmicznych PAN przebywał na orbicie okołoziemskiej przez ok. 20 min.

– Na podstawie obrazu, który się uzyskuje za taką aperturą kodowaną, można odtworzyć to, jak wyglądał pierwotny obraz Słońca – opowiada dr Stęślicki.

Instrument badawczy, który zobaczyliśmy w CBK PAN to tzw. „brat bliźniak” tego, który poleciał w kosmos. Co stało się z oryginałem?

W przypadku, gdyby w instrumencie będącym na orbicie pojawiły się jakieś problemy, to z poziomu Ziemi można próbować je rozwiązać używając egzemplarza bliźniaczego.

Jak ściąga się informacje zapisane na instrumentach pozostających w kosmosie?

Co jeszcze można zobaczyć w gablotach znajdujących się w CBK?

Choć na co dzień opisanych instrumentów kosmicznych nie można zobaczyć, to czasem pojawiają się takie okazje. W związku z tym, warto śledzić np. informacje związane z Dolnośląskim Festiwalem Nauki.

Posłuchaj rozmowy!