Start misji Ax-4 znów przełożony! Co warto o niej wiedzieć?
10 czerwca 2025
fot. SpaceX
Po przesunięciach start misji kosmicznej Ax-4 został zaplanowany na 10 czerwca, na godz. 14:22. Jednak, na niecałą dobę przed startem data ponownie została zmieniona. W ten sposób dr Sławosz Uznański – Wiśniewski musi jeszcze chwilę poczekać na swój pierwszy lot, a Polska – na drugiego astronautę. W czasie tego oczekiwania warto dowiedzieć się co nieco o co chodzi w misji AX-4.
Decyzja o przesunięciu startu lotu została podjęta na podstawie prognoz mówiących o silnym wietrze w czasie startu.
Jak mówi dr Marek Stęślicki z Centrum Badań Kosmicznych Polskiej Akademii Nauk we Wrocławiu, przed startem misji załogowej do prognoz pogody podchodzi się bardzo restrykcyjnie.
Po 47 latach Polska będzie miała drugiego astronautę. Będzie nim dr Sławosz Uznański – Wiśniewski. Dlaczego tak długo trzeba było czekać na kolejnego Polaka w kosmosie?
W przeciwieństwie do misji Hermaszewskiego z 1978 roku, tym razem Sławosz Uznański będzie miał do wykonania szereg zaawansowanych zadań naukowych. To nie tylko podróż symboliczna, ale i konkretna praca badawcza.
Załogę, która już niedługo poleci w kosmos tworzą 4 osoby: Peggy Whitson (USA), Sławosz Uznański-Wiśniewski (Polska), Shubhanshu Shukla (Indie) oraz Tibor Kapu (Węgry).
3 z 4 członków załogi po raz pierwszy poleci w kosmos. To czyni tę misję ciekawą. Dodatkowo, podczas pobytu na Międzynarodowej Stacji Kosmicznej astronauci będą mieli do przeprowadzenia ok. 60 eksperymentów naukowych dla 31 państw.
Dr Sławosz Uznański – Wiśniewski będzie prowadził też badania dla ESA (Europejska Agencja Kosmiczna) i dla polskich uniwersytetów czy firm prywatnych. Łącznie będzie ich 13. O kilku z nich opowiada dr Marek Stęślicki.
– Są to głównie badania wpływu mikrograwitacji i promieniowania kosmicznego na zdrowie człowieka, ale też eksperymenty z mikroorganizmami i algorytmami sztucznej inteligencji analizującymi dane na orbicie – wylicza naukowiec.
Nie bez znaczenia jest również aspekt edukacyjny misji. Do kapsuły zostanie zabrana kołyska Newtona zbudowana przez uczniów z Gniewa.
– Staramy się włączyć również młodzież do polskich wysiłków w kosmosie i zarazić pasją kosmiczną młode pokolenie – podkreśla dr Stęślicki.
W trakcie misji planowane są również łączenia Sławosza Uznańskiego – Wiśniewskiego z dziećmi ze szkół, co jeszcze bardziej zbliży tematykę kosmosu do codzienności. Takie łączenie planowane jest przez Instytut Astronomiczny Uniwersytetu Wrocławskiego. Wstępnie ma się odbyć 18 czerwca, jednak może to ulec zmianie.
Jakie znaczenie dla Polski i polskiej nauki ma misja Ax-4?
– Jest to dla nas pierwsza możliwość wykonania eksperymentów przez człowieka na orbicie okołoziemskim – zaznacza dr Stęślicki.
Dla Polski i polskiej nauki lot w kosmos dr Uznańskiego – Wiśniewskiego będzie wydarzeniem historycznym. Jednak, warto w tym miejscu wiedzieć, że Polska w kontekście badań kosmicznych dobrze wypada na tle Europy i świata.
Początek misji Ax-4 został przesunięty na środę (11 czerwca) na godz. 14:00 czasu polskiego. Jeśli warunki pogodowe nie pozwolą na start, to ponownie zostanie on przesunięty.
Posłuchaj audycji „Poranny Gość” i dowiedz się więcej o badaniach kosmicznych prowadzonych przez wrocławskie Centrum Badań Kosmicznych PAN!
