Drugi Polak poleciał w kosmos! Co wiemy o życiu na stacji kosmicznej?
25 czerwca 2025
dr Paweł Preś
Wystartowali! W środę, o godz. 8:31 (czasu polskiego) oficjalnie rozpoczęła się misja Ax-4. Jednym z członków jej załogi jest Polak, dr Sławosz Uznański – Wiśniewski, który został drugim polskim astronautą. Rozpoczęta 25 czerwca misja potrwa 2 tygodnie. Jak wygląda życie na stacji badawczej w kosmosie? W jakiej postaci jest jedzenie, które biorą ze sobą astronauci? Jakie skutki ma długi pobyt człowieka w stanie nieważkości? Na te pytania odpowiada dr Paweł Preś – astronom z Instytutu Astronomicznego Uniwersytetu Wrocławskiego.
O tym, dlaczego lot Polaka w kosmos budzi tak wielkie zainteresowanie mówi dr Paweł Preś astronom z Instytutu Astronomicznego Uniwersytetu Wrocławskiego.
– Sam kosmos jest dla nas o tyle intrygujący, że to są nowe lądy, nowe obszary, czyli pewien rodzaj przestrzeni, w których moglibyśmy zaistnieć, (3:44) a nie być tylko i wyłącznie związani z ziemią.
Dr Sławosz Uznański – Wiśniewski będzie przebywał na orbicie okołoziemskiej, a dokładniej – na Międzynarodowej Stacji Kosmicznej. Wcześniej ludzie dotarli na Księżyc. A jak daleko możemy jeszcze wysłać człowieka?

– Lot na Marsa przy naszych dzisiejszych umiejętnościach to jest w jedną stronę nie krócej niż pół roku – mówi dr Preś.
Lot drugiego Polaka w kosmos może rozbudzić marzenia młodych, którzy być może podążą jego śladami i również będą chcieli zostać astronautami. Jakie wymogi trzeba spełniać, by polecieć w kosmos?
Lot na (ISS ) Międzynarodową Stację Kosmiczną trwa około 20 godzin. Po dotarciu tam załoga misji ma czas na dostosowanie się do warunków, czyli do stanu nieważkości.
– Te warunki nie są wcale takie fajne – mówi dr Paweł Preś.
– Znani są tacy astronauci, którzy przez całą misję nie byli w stanie złapać równowagi. Po prostu, mieli oni ciągłe mdłości i nie byli w stanie w ogóle pracować – dodaje naukowiec.
Życie na Stacji Kosmicznej wcale nie jest takie przyjemne.
Od momentu umieszczenia załogi w kapsule do momentu samego dolotu czwórka ludzi musi spędzić praktycznie dobę w bardzo ciasnym miejscu, co czasem może nie być przyjemnym. Również na stacji przestrzeń jest ograniczona.
Bagaż, który astronauci mogą wziąć ze sobą na pokład statku kosmicznego jest mniejszy nawet niż ten w najtańszych liniach lotniczych.
– To jest bardzo ciekawy pomysł, żeby zabrać pierogi na stację kosmiczną. Trzeba to było bardzo specjalnie zrobić. Wszystko co tam się bierze musi spełniać pewne zasady bezpieczeństwa – opowiada dr Preś.
W kosmos nie można zabrać ze sobą żywności, która się kruszy. Co jedzą astronauci?
Astronom porusza też rozwiązania kwestii sanitarnych zastosowanych na stacji.
Dwa tygodnie, które dr Sławosz spędzi w kosmosie to czas wystarczający do tego, by w jego ciele zaszły pewne zmiany.
Mirosław Hermaszewski – pierwszy Polak w kosmosie nazywany jest kosmonautą. O dr Uznańskim – Wiśniewskim mówi się, że jest astronautą. Jaka jest różnica w tych słowach?
Start misji Ax-4 był kilkakrotnie przekładany. Powodami były złe prognozy pogody, ale też wykryte usterki na stacji. W końcu, po naprawieniu usterek i trafieniu w okno pogodowe misja Ax-4 wystartowała 25.06.2025 o godz. 8:31 (czasu polskiego). Tym samym, dr Sławosz Uznański – Wiśniewski został drugim polakiem, który poleciał w kosmos.
Posłuchaj rozmowy:
