Znamy już Młodzieżowe Słowo Roku 2025! Wyniki plebiscytu zostały ogłoszone w poniedziałek, 9 grudnia. Jury wyróżniło 3 słowa. Na pierwszym miejscu znalazło się „szponcić”, na drugim „6-7”, a wyróżnienie zdobyło słowo „okpa”.
Znaczenie wyróżnionych słów tłumaczy Małgorzata Maciejewska – studentka filologii polskiej oraz asystentka badawcza w Pracowni Prostej Polszczyzny Uniwersytetu Wrocławskiego.
W plebiscycie, obok słowa szponcić, pierwsze miejsce zajęło też słowo szpont. Ciekawa jest etymologia tych dwóch słów.
Pochodzenia laureata drugiego miejsca, czyli 6 7 upatruje się m.in. w muzyce i filmikach viralowych.
Czy te słowa rzeczywiście funkcjonują w mowie młodych ludzi?
– Słowa szponcić nie znałam, nie używałam. 6-7 słyszałam. Okpa również – przyznaje Małgorzata Maciejewska. Jej faworytem było słowo klasa.
Szponcić/szpont pokonało14 pozostałych i zajęło pierwsze miejsce w tegorocznej edycji plebiscytu. Wśród finałowej „15” znalazły się poniższe słowa:
- 67 – idiom liczbowy o nieustalonym, kontekstowym znaczeniu (zapisywany także jako: 67, 6-7, six seven, sześć siedem) wywodzący się z utworu Skrilla „Doot Doot”; zyskał popularność dzięki wielokrotnie edytowanym klipom sportowym, zwłaszcza z udziałem koszykarza LaMelo Balla (wzrost 6’7”) oraz wiralowym nagraniom chłopca krzyczącego „six-seven” i poruszającego rytmicznie rękami w górę i dół (mem „67 Kid”). W zależności od kontekstu 67 może być żartem, sygnałem radości, wyrazem ekscytacji lub tylko podtrzymywać komunikacyjny kontakt.
- brainrot – określenie specyficznych treści tworzonych przez użytkowników TikToka, którzy są nieustannie „podłączeni” do mediów społecznościowych. Słowo wywodzi się z języka angielskiego, gdzie oznacza „gnicie mózgu” i nazywa praktykę generowania i pochłaniania treści (obrazowych lub językowych) o charakterze wyłącznie rozrywkowym, wiralowym, memicznym, niemających określonego znaczenia i celu.
- bro – kolega, ziomek, bliski znajomy, prawie jak brat. Skrót angielskiego słowa „brother”.
- Fr – oznacza słowo „naprawdę” (skrót od ang. for real), używane twierdząco lub ironicznie („no naprawdę?”), również w znaczeniu „zgadzam się”.
- freaky – z ang. dziwaczny, osobliwy, trochę przerażający; określenie używane przez młodych ludzi do opisu czegoś dziwnego, ekscentrycznego, groteskowego lub przekraczającego normy estetyczne i społeczne. Może odnosić się do osoby, stylu, zachowania, sytuacji lub treści internetowej, która zaskakuje czymś nietypowym.
- goat – najlepszy/najlepsza w jakiejś dziedzinie, ktoś niepokonany, nie do pobicia. Słowo jest skrótem ang. greatest of all time, czyli mistrz wszech czasów. Początkowo występowało w kontekstach sportowych, dziś często jest po prostu określeniem kogoś wyjątkowego, bardzo dobrego w jakiejś dziedzinie.
- klasa – wyraz aprobaty i pozytywnej oceny; występuje przede wszystkim w tytule filmików „Klasa czy obciach” zamieszczanych w mediach społecznościowych.
- lowkey – trochę, subtelnie, po cichu, do pewnego stopnia, stonowany. Zapożyczenie z angielskiego, gdzie oprócz low-key istnieje także potoczne high-key („intensywny”). Używany do wyrażania powściągliwych, stonowanych opinii. Oba połączenia angielskie pochodzą z terminologii fotograficznej i muzycznej.
- okpa – trwałe połączenie międzynarodowego wyrazu aprobaty „OK” oraz polskiego pożegnania „pa”, wymawiane jako okpa/ okejpa/ okipa lub z dodatkiem łącznika „to” (okejtopa/ okitopa). Wyrażenie to jest zapisywane często bez spacji.
- skibidi – słowo pozbawione znaczenia, wyrażające jedynie emocje mówiącego. Używane, by zasygnalizować – w zależności od kontekstu – że coś jest atrakcyjne, ciekawe, śmieszne, dziwne, pokręcone, ogólnie super.
- slay – świetnie, znakomicie, doskonale; określenie czegoś, co robi wrażenie albo wyrażenie podziwu dla kogoś, kto wyróżnia się atrakcyjnym wyglądem lub jakąś umiejętnością. Czasem bywa też pochwałą sposobu wykonania czegoś.
- szacun – skrót od słowa szacunek, używany wyłącznie w mianowniku jako samodzielna wypowiedź wyrażająca podziw i uznanie.
- szponcić / szpont – słowo używane albo z dezaprobatą: robić coś niewłaściwego, złego, szkodliwego, igrać z czymś, wygłupiać się, cwaniaczyć, albo z podziwem: robić coś ciekawego, szalonego, organizować coś, flirtować.
- tuff – trudny, ciężki (z ang. tough), dziś częściej oznacza słowa: atrakcyjny, imponujący, fajny – szczególnie na TikToku. Występuje w kontekstach modowych (np. tuff spodnie, megatufiaste spodnie), ale nie tylko (np. giga tuff o nowej płycie Dawida Podsiadły). Słowo jest używane czasem także ironicznie.
- twin – osoba, z którą czujemy silną więź i podzielamy upodobania; idealnie dopasowany partner, najlepszy przyjaciel/przyjaciółka. Wyraz zapożyczony z języka angielskiego, gdzie oznacza „bliźniaka”. Może być żartobliwym synonimem slangowych określeń, takich jak „bestie”, „BBF”, „bro” czy „braciak”.