Cukrzycę ciążową rozpoznaje się przede wszystkim na podstawie badań laboratoryjnych wykonywanych w tym kierunku już na początku I trymestru. Nie wywołuje ona szczególnych objawów, dlatego rozwijająca się w ukryciu choroba może stanowić poważne niebezpieczeństwo dla przebiegu ciąży.

Objawy cukrzycy ciążowej

Cukrzyca ciążowa to stan, w którym u kobiety bez uprzednio rozpoznanej cukrzycy stwierdza się nieprawidłowy poziom glukozy we krwi podczas ciąży. Zaburzenie najczęściej dotyczy pań obciążonych nieprawidłowościami natury endogennej dotyczących produkcji insuliny lub wykazujących objawy insulinooporności przed zajściem w ciążę. Cukrzyca ciążowa rozwija się już od wczesnego etapu I trymestru i może stanowić poważne niebezpieczeństwo dla zdrowia matki oraz dziecka, dlatego w profilaktyce powikłań ważne jest regularne wykonywanie badań przesiewowych i stosowanie się do zaleceń ginekologa, położnej, diabetyka i dietetyka zaangażowanych w kompleksową opiekę nad przyszłą mamą.

Choć stan zwykle samoistnie ustępuje po zakończeniu ciąży, wymaga odpowiedniego leczenia. Jego celem jest nie tylko wyrównanie metabolizmu, ale też wypracowanie zdrowych nawyków żywieniowych. Choroba rozpoznawana jest przede wszystkim dzięki badaniom przesiewowym wykonywanym już na początku I trymestru, ze względu na to, że objawy cukrzycy ciążowej nie stanowią przesłanki do diagnostyki w tym kierunku, ponieważ nie są charakterystyczne lub w ogóle nie występują. Niepokój związany z wahaniami cukru we krwi mogą wzbudzać jednak takie dolegliwości jak osłabienie, zawroty głowy, senność i wzmożone pragnienie.

Testy laboratoryjne na cukrzycę ciążową można wykonać podczas pierwszej ginekologicznej wizyty kontrolnej lub między 20. a 28. tygodniem trwania ciąży. Natomiast u kobiet z grupy ryzyka, czyli obciążonych insulinoopornością przedciążową, BMI o wartości powyżej 25 czy nadciśnieniem tętniczym, bywają wskazane nawet wcześniej i powtarzane z większą częstotliwością.

Do potwierdzenia choroby poziom glukozy na czczo powinien wynosić 92 mg/dl (5,1 mmol/l) lub więcej, w 60. minucie badania 180mg/dl (10 mmol/l) lub więcej bądź w 120. minucie sięgać 153 mg/dl (8,5 mmol/l) lub więcej. Materiałem do analizy hiperglikemii jest krew z żyły łokciowej. W pierwszym etapie pobierana jest ona na czczo, a w późniejszych po spożyciu odpowiedniej ilości glukozy i upłynięciu wyznaczonego czasu.

Powikłania

Wcześnie rozpoznana i kompleksowo prowadzona cukrzyca ciążowa nie stanowi zagrożenia dla przebiegu ciąży i zdrowia przyszłej mamy lub dziecka. Bagatelizowanie zaleceń medycznych natomiast sprzyja wielu różnorodnym powikłaniom. U nienarodzonego malucha zaburzona gospodarka węglowodanowa stwarza ryzyko wystąpienia licznych wad rozwojowych, w tym dotyczących serca, nerek, układu nerwowego i pokarmowego czy nieprawidłowości w obrębie kończyn. U dziecka można obserwować niską masę urodzeniową. Może nawet dojść do przedwczesnego zakończenia ciąży lub nawet zgonu wewnątrzmacicznego. Cukrzyca ciążowa stwarza także zagrożenie położnicze i bywa przyczyną wielowodzia, obrzęków, zatrucia ciążowego, infekcji dróg moczowych i odmiedniczkowego zapalenia nerek.